Newton fiziği ile mutlu idik. Kuantum fiziği çıkarttılar. O da yetmezmiş gibi, kaos çözümlemeleri, fraktal geometri yorumları, bulanık mantık modellemeleri karşımıza çıkıyor. Dünyanın etrafı uydu çöplüğüne döndü. Her bölgesi farklı açılardan farklı amaçlar için izleniyor. Bütün bunlara rağmen, meteorolojide en uzun tahmin süresi, uyduların yanında, radarlar, meteoroloji balonları, binlerce meteoroloji istasyonun ilave çözümlerine rağmen, beş günü geçmiyor. Daha uzun süreli tahminler başarısız oluyor. İnsanlığın bütün çabası, geleceği bilmek. Bir varsayıma göre ise, geleceği bilmenin en iyi yolu tarihi öğrenmektir. En zengin tarihi olan coğrafya ise, Ortadoğu’dan sonra Anadolu. Anadolu yerleşmelerinden Çatalhöyük ise, en eski olanlarından ve en çok bilinenlerinden. Andrew Sherratt obsidyen ticareti konusunda çalışmış. İlk değişimin ya da takasın örgütlü ve sürdürülebilir nitelikte, Anadolu ile Levanten bölgesi arasında olduğunu söylüyor. Bir başka ticaret yolu ise Bingöl’den Kuzey Irak’a. Her ikisi de Anadolu kökenli, her ikisi de obsidyen ihracatçısı. Değişimin ya da takasın, örgütlü ve sürdülebilir anlamda tomurcuk verdiği yer ise Çatalhöyük’dür. Her evde bulunan ocağın hemen yanında obsidyen kuyuları var. Obsidyen hem bir değişim aracı hem de o zamanın en büyük teknolojik hammaddesi. Çoğu araç ve gereçler obsidyenden yapılıyor. Deriyi etten sıyırmak, eti parçalamak, av sırasında sivri uçlu aletler için obsidyeni işlemek gerekiyor. Çatalhöyük’te bu işlemler her evde yapılıyor. Yerleşim içinde örgütlenmiş bir zanaatçı yok. Ya da herkes zanaatkâr. Aynı döneme tarihleyebileceğimiz Diyarbakır Çayönü ve çevresinde ki yerleşimlerde de obsidyen işçiliği var. Ancak orada, Çatalhöyük kadar üretim yaygın değil. Çayönü’nde kutsal alanlar, kutsal mekânlar ve T şeklinde oturtulmuş kutsal yapılar var. Muhtemelen de bu durum , obsidyen üretiminin kontrolünü de kutsal kişi veya kurumların denetimine bırakmış olmalı. Çatalhöyük’te ise kutsal alanlar yok, örgütlü bir dinsel ya da kutsal kişiler yok. Bu durum, obsidyen üretiminin, ticaretinin ve değişiminin özgürce yapılmış olmasını sağlamış olmalıdır. Geleceği bilmenin yolu Çatalhöyük’te ki yaşamın daha iyi bilinmesine bağlı olabilir. Önümüzdeki yıllarda yapılacak kazı çalışmaları bizi daha çok heyecanlandıracak sonuçlara gebe.

BAKINIZ: Obsidyen Ticaret Yolları

CategoryTarih

© 2016 Av. Ömer Günay

Avukat ÖMER GÜNAY

+90 536 892 51 45

omerguna@hotmail.com

Kızılay Mah. Necatibey Cad. 19/1 Çankaya - ANKARA